Ano ang Wika?

Ang wika ay isang mahalagang bahagi ng pakikipagtalastasan at komunikasyon. Ito ay isang sistematikong balangkas ng mga simbolo, tunog, at mga kaugnay na batas na ginagamit upang maipahayag ang mga kaisipan, damdamin, at mithiin ng tao. Ang salitang “wika” ay nagmula sa Latin na lengua, na nangangahulugang “dila,” at ito ay nagsisilbing behikulo para sa pagpapahayag ng ideya at saloobin.

Katangian ng Wika

1. Masistemang Balangkas: Ang wika ay may tiyak na estruktura at organisasyon.
2. Sinasalitang Tunog: Ang wika ay binubuo ng mga tunog na may kahulugan.
3. Arbitaryo: Walang tiyak na dahilan kung bakit ang isang tunog ay tumutukoy sa isang partikular na bagay.
4. Dinamiko: Patuloy na nagbabago at umuunlad ang wika batay sa kultura at lipunan.
5. Kaugnay sa Kultura: Ang wika ay nag-uugnay sa kultura ng isang lahi o grupo.

Kahulugan ng Wika

Ayon kay Edward Sapir, ang wika ay isang likas at makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan at damdamin. Ito rin ay nagsisilbing salamin ng kultura at pagkatao ng mga taong gumagamit nito. Sa pananaw ni Noam Chomsky, ang wika ay isang prosesong mental na may unibersal na gramatika.

Kahalagahan ng Wika

• Instrumento ng Komunikasyon: Nagbibigay-daan ito sa pakikipag-ugnayan at pag-unawa sa isa’t isa.
• Tagapaghatid ng Kultura: Nagsisilbing imbakan ng tradisyon at kasaysayan ng isang bayan.
• Pangkalahatang Kasangkapan: Ginagamit ito sa iba’t ibang larangan tulad ng edukasyon, politika, at ekonomiya.

Pamilya ng Wika

Ang mga pamilya ng wika ay mga grupong naglalaman ng mga wika na may kaugnayan sa isa’t isa dahil sa isang karaniwang ninuno o proto-lengguwahe. Narito ang ilan sa mga pangunahing pamilya ng wika sa mundo:

1. Indo-European:
   • Ito ang pinakamalawak na pamilya ng wika na sumasaklaw mula sa Europa hanggang sa India. Kabilang dito ang mahigit 400 na wika, tulad ng mga wikang Romansa (Espanyol, Pranses, Italyano), Germanic (Aleman, Ingles), at Indo-Aryan (Hindi, Bengali).
2. Afro-Asiatic:
   • Kilala rin bilang Afrasian, ang pamilyang ito ay karaniwang matatagpuan sa hilagang bahagi ng Africa at kanlurang Asya. Kabilang dito ang mga wika tulad ng Arabic at Hebrew.
3. Austronesian:
   • Ang pamilyang ito ay nakakalat sa mga kapuluan ng Timog-Silangang Asya at Pasipiko, kasama ang mga wika tulad ng Filipino, Malay, at Hawaiian.
4. Niger-Congo:
   • Ito ang pangatlong pinakamalaking pamilya ng wika sa buong mundo at karaniwang sinasalita sa sub-Saharan Africa. Kabilang dito ang mga wika tulad ng Swahili at Yoruba.
5. Sino-Tibetan:
   • Ang pamilyang ito ay karaniwang sinasalita sa Silangang Asya at Timog-Silangang Asya, na kinabibilangan ng mga wikang Tsino (Mandarin) at Tibetan.

Ayon sa Ethnologue, mayroong humigit-kumulang 7,139 na buhay na wika na nakakalat sa 142 na iba’t ibang pamilya ng wika sa buong mundo (link). Ang bawat pamilya ay naglalaman ng mga “anak na wika” na nagmula sa isang karaniwang ninuno, at ang pagkakaiba-iba ng mga ito ay maaaring sanhi ng heograpikal na paghihiwalay at iba pang salik.