Ano ang Kontraktuwalisasyon o “Endo”

Ang “kontraktuwalisasyon” o “endo” ay mga termino na nagmula sa Pilipinas at tumutukoy sa “end-of-contract” o ang na pagtatapos ng kontrata ng isang empleyado na kung saan gumagamit ng loophole sa batas ang mga employer para maiwasan ang pagbabayad ng wastong sahod, maayos na kondisyon ng trabaho, at mga benepisyo.

Sa karamihan ng kaso, ang endo ay nangyayari kapag ang isang empleyado ay itinuturing na “kontraktuwal” at ang kanyang kontrata ay natatapos ng isang takdang panahon o proyekto. Ang ganitong kalakaran ay maaaring magamit ng ilang mga kumpanya upang maiwasan ang pagbibigay ng mga benepisyo at proteksyon sa mga kontraktuwal na empleyado, tulad ng mga benepisyo sa kalusugan, overtime pay, at iba pang benepisyo.

Ang ilalim ng Philippine Labor Code, may mga karapatan ang mga empleyado, at itinakda na ang isang manggagawa ay maituturing na regular na empleyado matapos ang 6 na buwan, at ito’y dapat bigyan ng mga benepisyo at proteksyon na nararapat sa isang regular na empleyado.

Maraming sektor at mga grupo ang nag-aadvocate para sa pagpapasa ng mga batas na naglalayong pigilan o kontrolin ang praktika ng endo sa Pilipinas. Ang layunin ng mga ito ay mapanatili ang karapatan at kagalingan ng mga manggagawa sa bansa.

Paano nakakasama ang Endo sa mga Manggagawa

Ang endo o kontraktuwalisasyon ay itinuturing na masama o hindi makatarungan sa ilalim ng maraming perspektiba. Narito ang ilang dahilan kung bakit ito ay kinokondena ng ilang sektor at samahan:

1. Kawalan ng Job Security: Ang mga manggagawang kontraktuwal ay madalas na walang tiyak na trabaho pagkatapos ng kanilang kontrata. Ito ay nagreresulta sa kawalan ng job security at kakulangan ng pangmatagalang plano para sa kanilang pamilya at kanilang sarili.
2. Kawalan ng Benepisyo: Mga regular na empleyado ang may karapatan sa iba’t ibang benepisyo tulad ng health benefits, sick leave, at iba pa. Ang mga kontraktuwal na manggagawa ay madalas na nawawalan ng ganitong mga benepisyo.
3. Diskriminasyon: Ang mga kontraktuwal na manggagawa ay maaaring madaling maging biktima ng diskriminasyon. Maaari silang tratuhing mas mababa kaysa sa mga regular na empleyado sa aspeto ng sahod, benepisyo, at pagtrato.
4. Hindi Makatarungan na Pagsuspinde: Ang pagtatapos ng kontrata bago maging regular na empleyado ang isang manggagawa ay maaaring maging hindi makatarungan, lalo na kung ang kanilang trabaho ay pangmatagalan na at kinakailangan ng konsistensiyang kasanayan.
5. Labor Exploitation: Sa ilalim ng kontraktuwalisasyon, maaaring magkaruon ng labor exploitation kung saan ang mga manggagawa ay maaaring hindi makatanggi sa hindi makatarungan na kondisyon ng trabaho dahil sa takot sa pagkawala ng trabaho.

Ano ang mga Legal na Proteksyon Laban sa Kontraktuwalisasyon

Sa Pilipinas, mayroong mga legal na proteksyon na ipinatutupad upang labanan ang kontraktuwalisasyon o endo. Narito ang ilang mga mahahalagang aspeto ng batas na nagbibigay-proteksyon sa mga manggagawa:

Security of Tenure

Ayon sa Article 279 ng Philippine Labor Code, itinakda na ang isang manggagawa na nagtatrabaho ng higit sa isang taon sa isang kumpanya at patuloy na nagtatrabaho ay maituturing nang regular na empleyado. Bilang regular na empleyado, may karapatan siyang magtaglay ng mga benepisyo at proteksyon ayon sa batas.

Prohibition Against Labor-Only Contracting

Ang Department Order No. 174, Series of 2017 ng Department of Labor and Employment (DOLE) ay nagbabawal sa “labor-only contracting.” Ito ay isang uri ng kontraktuwalisasyon na nililimitahan ang manggagawa sa isang kontraktor at hindi sa tunay na employer. Ang mga regular na gawain sa negosyo ay hindi dapat i-outsource sa kontraktor.

Department Order No. 18-A, Series of 2011

Department Order No. 18-A, Series of 2011 ay nagbibigay ng mga patakaran at regulasyon para sa kontraktuwalisasyon, at nagtatadhana ng mga kondisyon para maging legal ang kontraktuwal na empleyo. Kabilang dito ang pangangailangan na magkaruon ng valid at legal na kontrata, pagtupad sa minimum na kondisyon sa trabaho, at iba pang mga alituntunin.

Anti-Age Discrimination in Employment Act (RA 10911)

Ang batas na Anti-Age Discrimination in Employment Act (RA 10911) ay nagbibigay ng proteksyon laban sa diskriminasyon batay sa edad sa trabaho, kasama na ang mga pagtatangkang tanggalin o hindi ituloy ang kontrata ng isang empleyado dahil sa kanyang edad.

Kasunduan ng mga Manggagawa

Sa ilalim ng batas, maaaring magsanib-puwersa ang mga manggagawa upang itaguyod ang kanilang karapatan at kagalingan. Ang pagtataguyod ng kanilang karapatan ay maaaring isagawa sa pamamagitan ng kolektibong aksyon at negosasyon.

Basahin Din: Ano ang Iskemang Subcontracting?